MİKOLOJİ-BÖLÜM İKİ
AKTİNOMİSETLER

Dr Art DiSalvo
Emeritus Director, Nevada State Laboratory
Emeritus Director of Laboratories, South Carolina Department of Health and Environmental Control

Çeviri:
Dr. Ayşegül Aksoy Gökmen, Dr. Mustafa Demirci
İzmir Katip Çelebi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dallı
 

Actinomyces anaerobikken, Nocardia ve Streptomyces aerobiktir.

Nocardia asit-fast boyanırken, Actinomyces ve Streptomyces asit fast boyanmaz.

Actinomyces ve Streptomyces granül oluşturur. Dokudaki çoğu aktinomiset, genel histopatolojide yaygın olarak kullanılan HveE boyasıyla boyanmaz. Bütün cinsler granül oluşturabilir. Actinomyces neredeyse her zaman granül oluşturur.
 

Şekil 2 Aktinomikoz, servikofasiyal
© Dr Arthur DiSalvo

AKTİNOMİKOZ

Aktinomikoz, servikofasiyal, torasik veya abdominal bölgelerin kronik süpüratif ve granülomatöz hastalığıdır.

Aktinomikozun en yaygın sebebi, insan ve hayvanı enfekte eden Actinomyces israelii’dir. Bu hastalık sığırda, çenenin angulusunda oluşan büyük abseden dolayı “çene uru” (şekil 2) olarak adlandırılır. İnsanda A. israelii sağlıklı bireylerin ağzından izole edilebilen endojen bir organizmadır. Sıklıkla, enfekte olmuş hastanın diş apsesi veya diş çekimi olur ve bu endojen organizma travmatik dokuda yerleşik hale gelerek süpüratif enfeksiyona sebep olur. Bu abseler çeneyle sınırlı kalmayıp torasik bölge ve abdomende de bulunabilir. Bu hastada genellikle püy akan lezyonlar görülür, bu yüzden püy klinik material olarak laboratuvara gönderilir. Bu tanı hastanede konabilir. Püyün alındığı tüp döndürüldüğünde, bu organizmanın özelliği olarak sarı sülfür granülleri açık gözle görülebilir. Bu granüller aynı zamanda lezyonu kapatmak için kullanılan gazlı bez üzerinden steril su dökülerek de görülebilir. Su püylü materyali yıkar, gazlı bezin üzerinde altın rengi granülleri bırakır. Bütün dünyada görülen bu organizma, püylü doku reaksiyonu oluşturan polimorfonüklear hücrelerce (PMN) çevrili histolojik olarak “sülfür granülleri” (şekil 3 ve 4) olarak görülebilir. Bu organizma sıklıkla dallanan gram pozitif çubuktur. Laboratuvar bu anaerobik organizmanın kültürüyle ilgili spesifik olarak eğitilmelidir. Bu lezyonlar antibiyotik tedavisinden önce cerrahi olarak alınmalıdır ve ilaç seçimi yüksek dozda penisilindir.

 

  Şekil 4
Gram-pozitif organizma olan Actinomyces israelii’ye bağlı olarak gerçekleşen histopatolojik değişimler. Resmin ortasında “sülfür granülleri” modifiye Fite-Faraco boyaması kullanılarak gösterilmiştir. Bu granüller aslında gram-pozitif, anaerobik filamentöz bir bakteri olan A. israelli kolonilerini temsil
Dr Arthur DiSalvo and CDC/Dr. Lucille Georg

NOKARDİYOZ

Nokardiyoz başta pulmoner hastalık veya beyin iltihabı olarak Birleşik Devletler’de bulunmaktadır. Latin Amerika’da ise, daha çok akıcı abseli veya absesiz subkütanöz enfeksiyon sebebi olarak görülmektedir. Aynı zamanda aktinomikoza benzer şekilde vücut yüzeyine akacak şekilde göğüs duvarında lezyon olarak bulunabilir. Beyin abseleri sık görülen ikinci lezyonlardır.

İnsanda hastalığa sebep olan en yaygın Nocardia türleri N. brasiliensis ve N. asteroides’tir. Bunlar sağlıklı bireylerin tükürüğünde endojen olarak bulunabilen toprak organizmalarıdır. N. asteroides (şekil 4A) genellikle pulmoner nokardiyazın (şekil 5) etiyolojik ajanıyken, N. brasiliensis (şekil 4B) sıklıkla subkütanöz lezyonların sebebidir. Laboratuvara gönderilen materyal, hastalık prezentasyonuna bağlı olarak tükürük, püy veya biyopsi materyalidir. Bu organizmalar nadiren granül oluştururlar. Nocardia’lar aerobic, gram pozitif çubuklardır ve asit-faz olarak boyanırlar (ör; asit faz boyanma tek şekilde değildir) (şekil 4B). Herhangi bir serolojik test bulunmamaktadır ve tercih edilen ilaç Bactrim’dir (Trimetoprim/ sülfametaksazol). Nocardia bakteriyolojik ve TB besiyerinde üreyebilir. Bu organizmaların coğrafik dağılımı dünya genelindedir.
 

  Şekil 5
Nokardiyaza bağlı olarak plörezi.
© Bristol Biomedical Image Archive. İzni ile kullanılmıştır

Streptomyces türleri genellikle misetoma (fungus tümörü) adı verilen hastalığa sebep olurlar. Bu enfeksiyonlar genellikle subkütanözdür ancak daha derine geçebilirler ve kemiğe yayılabilirler. Bazı türleri makrofajları inhibe eden bir proteaz üretir. Laboratuvara gönderilen materyal püy veya deri biyopsisidir. Streptomisetler Nocardia gibi aerobiktir ve hem bakteriyel hem de fungal (Sabouraud) ortamında gelişebilir. Çok dallanmış kireçlenmiş miseller oluştururlar. Laboratuvar, çoğu bakteriyel patojenler bir gecede ürediğinden aktinomisetlerin kültür petrilerinde daha uzun sürede görünür hale geldiğinden şüpheli organizmayla ilgili haberdar edilmelidir. Streptomyces türleri farklı boyutta (şekil 6), yapıda ve renkte granüller oluşturur. Bu granüller, koloniyal büyüme ve biyokimyasal testlerle birlikte bakteriyolog veya mikologların her bir türü tanımlamasını sağlar. Bu organizmalar dünya genelinde bulunur. Herhangi bir serolojik test yoktur ve tercih edilen ilaçlar sülfametaksazol/trimethoprim veya amfoterisin B kombinasyonudur. Tropiklerde bu hastalığın tanısı konamayabilir veya çok uzun süre tedavi edilmemiş olabilir ki tek etkili yöntem cerrahi ampütasyon olur.

Mikrobiyoloji ve İmmünoloji On-line, Mikoloji Bölümüne Dönünüz 

This page last changed on Friday, November 25, 2016
Page maintained by Richard Hunt